น้ำยาเอนกประสงค์

น้ำยาล้างจาน คือสารชำระล้าง (detergent) ที่ใช้ช่วยในการล้างจาน มีส่วนผสมของสารลดแรงตึงผิว(surfactant) ที่มีการระคายเคืองต่ำ ประโยชน์หลักของน้ำยาล้างจานคือใช้ล้างภาชนะและเครื่องครัวด้วยมือหลังจากประกอบหรือรับประทานอาหารแล้ว น้ำยาล้างจานทำให้สิ่งสกปรกและไขมันหลุดจากภาชนะและรวมตัวเป็นอีมัลชัน (emulsion) อยู่ในน้ำหรือฟอง (foam) เนื่องจากโมเลกุลของน้ำยาล้างจานประกอบด้วยส่วนที่มีขั้วและไม่มีขั้วเช่นเดียวกับผงซักฟอก ส่วนที่มีขั้วจะจับกับโมเลกุลของน้ำ และส่วนที่ไม่มีขั้วจะจับกับสิ่งสกปรกให้หลุดออก ในสมัยก่อนมีชื่อเรียกอื่นๆ เช่น สบู่ล้างจาน หรือ ครีมล้างจาน เนื่องจากเคยผลิตในรูปของสบู่และครีมมาก่อน ปัจจุบันน้ำยาล้างจานมีส่วนผสมอื่นรวมอยู่ด้วย เช่น น้ำมะนาวหรือชา ซึ่งเชื่อว่าเป็นการช่วยให้ภาชนะสะอาดมากขึ้นและถนอมมือมากกว่าเดิม

[แก้]ข้อเสียของน้ำยาล้างจาน

ฟองของน้ำยาล้างจานเป็นสิ่งปิดกั้นบนผิวน้ำ ทำให้ออกซิเจนในอากาศละลายน้ำไม่ได้ และกั้นไม่ให้แสงอาทิตย์ส่องลงไปใต้ผิวน้ำ พืชน้ำก็จะไม่สามารถสังเคราะห์แสงได้ เมื่อสิ่งมีชีวิตในน้ำขาดออกซิเจนก็จะตายลง และเมื่อสิ่งมีชีวิตตายลงจะส่งผลทำให้น้ำเน่าเสีย นอกจากนั้น สารเคมีบางชนิดในน้ำยาล้างจานอาจเป็นอันตรายกับทั้งพืชน้ำและสัตว์น้ำ และยังอาจทำให้ผิวของเราระคายเคืองบ้างเล็กน้อย

                 น้ำยาล้างจาน น้ำยาเอนกประสงค์
                 สูตรอาจารย์พูนสวัสดิ์

ส่วนผสม 

• N70 (หัวแชมพู)                     1     กิโลกรัม
• F24 (สารขจัดคราบไขมัน)      1/2  กิโลกรัม
• เกลือ                                    1-1.5 กิโลกรัม

วิธีทำ

1. ต้มเกลือโดยใช้น้ำ 2-3 ลิตร จนเกลือละลายหมด ตั้งไว้จนเย็น
2. เอา N 7O ผสมกับ F 24 กวนให้เข้ากัน ราว 10 นาที
3. ค่อยๆเทน้ำเกลือลงไปทีละน้อยๆ แล้วกวนให้เข้ากัน จนหมด
4. หลังจากนั้น เติมน้ำลงไปและกวนเรื่อยๆ โดยใช้น้ำประมาณ 10-15 ลิตร ทั้งนี้ให้สังเกตว่า ความข้นของน้ำยาอเนกประสงค์ หากยังข้นหรือเหนียวมาก ก็สามารถเติมน้ำเปล่า ลงไปได้อีก จนเห็นว่า ได้ความข้นที่เหมาะสม
5. ใส่หัวน้ำหอม กวนให้เข้ากัน แล้วตั้งทิ้งไว้จนฟองยุบ(1 คืน) แล้วตักใส่ขวดเอาไว้ใช้

นอกจากนี้ อาจจะใช้น้ำผลไม้เปรี้ยว หรือน้ำหมักจากผลไม้เปรี้ยวทดแทนน้ำได้บ้าง

 ไม่ยากใช่มั๊ยครับ ตอนที่ผมทำผมใช้ส่วนผสมครึ่งหนึ่งของสูตรนี้ก็ได้น้ำยาล้างจานประมาณ 10 ลิตร ด้วยเงินลงทุน 55 บาท แจกคนในละแวกใกล้ๆ บ้านจนหมด ผลตอบรับที่กลับมาเป็นเสียงเดียวกันว่า "ดีกว่าน้ำยาล้างจานยี่ห้อ..." ไม่พูดถึงนะครับว่ายี่ห้ออะไร

เห็นมั๊ยครับว่าถ้าสามารถทำเองได้ประหยัดกว่าซื้อตั้งเยอะ เรื่องของเศรษฐกิจพอเพียงอย่าทำให้เป็นเรื่องยาก ถ้าอันไหนที่ทำแล้วสามารถพึ่งตัวเองได้ก็เป็นส่วนหนึ่งของเศรษฐกิจพอเพียงแล้วครับ อีกอย่างคุณก็จะเป็น "คนมีน้ำยา"

ปล. สำหรับใครที่ทราบว่า N70, F24 มีชื่อเต็มๆ ว่าอย่างไรช่วยบอกผมหน่อยนะครับ ลืมถามอาจารย์ ค้นก็ไม่เจอ

                                                             สูตรที่2

วัสดุอุปกรณ์
1. หัวเชื้อน้ำยา (N 70) 1 กิโลกรัม
2. สมุนไพรรสเปรี้ยว 3 กิโลกรัม (สับปะรด มะกรูด มะนาว ฯ)
3. เกลือ / ผงข้น 1 กิโลกรัม
4. น้ำสะอาด 10 กิโลกรัม

*** ภาชนะที่ใช้กวนน้ำยาควรเป็นภาชนะก้นเรียบ เช่น กาละมัง ถังสี เป็นต้น ไม้พายควรมีขนาดยาวถึงก้นภาชนะเพื่อจะได้ง่ายต่อการกวน

ขั้นตอน / วิธีทำ
1. ล้างมะนาว มะกรูด และสับปะรดให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นๆ แล้วต้ม กรองเอาแต่น้ำ 3 กิโลกรัมผสมน้ำสะอาด 10 กิโลกรัม จะได้น้ำสมุนไพร 13 กิโลกรัม (หากอยากให้มีสีเหลืองใส่ขมิ้นในน้ำต้มสมุนไพรไปด้วย 1 ขีด)
2. นำ N 70 จำนวน 1 กิโลกรัมใส่ถังก้นเรียบ ค่อยๆ รินน้ำสมุนไพรใส่ถัง ใช้พายไม้กวนน้ำสมุนไพรให้ผสมเข้ากันกับ N 70 โดยกวนไปทางเดียวกันตลอดในทิศทางใดทิศทางหนึ่งเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดฟองมากโดยกวนประมาณ 15 นาที จนมีเนื้อเป็นสีขาวครีม
3. จากนั้นค่อยๆ เทน้ำสมุนไพรลงไปในถังในระหว่างที่กวน โดยโรยเกลือป่นลงไปด้วยเป็นระยะพร้อมๆ กัน จำนวน 1 กิโลกรัม คนให้เข้ากันจนเป็นสีขาวนวล 
4. ตั้งทิ้งไว้ 6 ชั่วโมง ก่อนนำไปใช้งาน (หรือทิ้งไว้ 1 คืน)
5. จากนั้นนำไปใช้ล้างจาน ล้างคราบสกปรกต่างๆ ได้เลยค่ะ

                                                                                       สูตรที่3

น้ำยาล้างจาน

ส่วนผสม

                1. เอ็น  70       1     กก.         คุณสมบัติ       ชำระล้าง

                2. เอฟ   24      1     กก.         คุณสมบัติ        เพิ่มความเข้มข้นในการทำความสะอาด

                3. กรดมะนาว 1  ขีด             คุณสมบัติ        ปรับค่าความเป็นด่าง

          4. ผงฟอง      2  ขีด               คุณสมบัติ         เพิ่มฟอง

                5. น้ำหอม  25  ซีซี                คุณสมบัติ        เพิ่มความหอม

                6. สีผสมอาหาร                     คุณสมบัติ        เพิ่มความสวยงามและแยกประเภทน้ำยา

                7. เกลือ        1      กก.

                8. น้ำสะอาด    14   ลิตร

การเตรียมสวนผสม

                1. นำเกลือที่เตรียมไว้  1  กก.  ผสมในน้ำ  3   ลิตร (แบ่งจากที่เตรียมไว้  14  ลิตร )เมื่อเกลือละลายหมดแล้ว  ให้เตรียมมาใช้เพียง 2  ลิตร กับ  1  แก้วน้ำดื่มเท่านั้น น้ำเกลือที่เหลือเก็บไว้ใช้ในโอกาสต่อไป

                2. ละลายผงฟอง  ในน้ำ  1  ลิตร (แบ่งจากที่เตรียมไว้  14  ลิตร ) แล้วพักไว้ให้ผงฟองละลาย

ขั้นตอนการทำ

                1. กวน เอ็ม  70  ให้เนื้อขาวเนียนเหมือนครีมหน้าขนมเค้ก  จากนั้นเติมน้ำเกลือลงไปก่อน  1  แก้วน้ำดื่ม กวนให้เข้ากัน

                2. เติม  เอฟ   24  แล้วกวนให้เข้ากัน

                3. จากนั้นเติมกรดมะนาว    สีผสมอาหาร    น้ำหอม   และน้ำสะอาดที่ละนิด   จนหมด   คนให้เข้ากัน

                4. แล้วเติมผงฟอง  ที่เตรียมไว้  กวนให้เข้ากัน   แล้ว

5. เติมน้ำเกลือที่เหลือ 2  ลิตร  กวนให้เข้ากันจากนั้นพักไว้ ประมาณ   8  ชั่วโมงฟองยุบก็นำมาใช้ได้เลย